Τύρφη – Βελτιωτικό υπόστρωμα για την καλλιέργεια φυτών
Τύρφη ονομάζουμε μια συσσώρευση των μερικώς αποσυντεθειμένων ποσοτήτων βλάστησης ή άλλης οργανικής ουσίας που βρίσκονται σε βαλτώδη υψίπεδα, όξινα χώματα αρκτικών και ψυχρών περιοχών, σε βαλτώδη δάση και σε βαλτώδεις υγρότοπους που είναι διαποτισμένοι συνεχώς πλην ορισμένων σύντομων ξερικών περιόδων.
Η τύρφη είναι μια σημαντική πηγή καυσίμων σε ορισμένα μέρη του κόσμου. Επίσης οι μονωτικές της ιδιότητες την έχουν κάνει αντικείμενο χρήσης στη βιομηχανία. Στην γεωργία η τύρφη χρησιμοποιείται ως βελτιωτικό της δομής του εδάφους και της οξύτητας του.
Από πλευράς όγκου, υπάρχουν περίπου 4 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα τύρφης στον κόσμο, που καλύπτουν συνολικά περίπου το 2% της παγκόσμιας έκτασης γης (περίπου 3 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα), που περιέχει περίπου 8 δισεκατομμύρια terajoules της ενέργειας.
Οι τυρφώνες είναι περιοχές της γης με φυσικά συσσωρευμένο στρώμα τύρφης. Βρίσκονται σε τουλάχιστον 175 χώρες και καλύπτουν περίπου 4 εκατομμύρια km2 ή 3% της χερσαίας έκτασης του πλανήτη. Στην Ευρώπη οι τυρφώνες καλύπτουν περίπου 515.000 km2.
Τύρφη ιδιότητες
Η τύρφη σχηματίζεται όταν το φυτικό υλικό, συνήθως σε βαλτώδεις περιοχές, αναστέλλεται από την πλήρη αποσύνθεση, από όξινες και αναερόβιες συνθήκες. Αποτελείται κυρίως από ελώδη βλάστηση: δέντρα, χόρτα, μύκητες, καθώς και άλλους τύπους οργανικών υπολειμμάτων, όπως νεκρά έντομα και ζώα.
Υπό ορισμένες συνθήκες, η αποσύνθεση αυτών (ελλείψει οξυγόνου) αναστέλλεται, γεγονός που συχνά εκμεταλλεύονται και οι αρχαιολόγοι.
Η τύρφη χωρίζεται σε ξανθιά και μαύρη τύρφη. Η ξανθιά τύρφη αποτελεί προϊόν της ανώτερης συλλογής, ενώ η μαύρη προϊόν κατώτερης εξόρυξης. Σήμερα στο εμπόριο υπάρχουν πολλές κατηγορίες τύρφης ανάλογα τη οξύτητα, την κοκομετρία, τον εμπλουτισμό της και το είδος εξόρυξης. Έτσι έχουμε ενδεικτικά:
- όξινη τύρφη ph 4-4,5
- όξινη τύρφη ph 4-4,5 με χονδρή δομή
- τύρφη με ισορροπημένο ph
- ξανθιά τύρφη με ίνες
- εμπλουτισμένα υποστρώματα ξανθιάς τύρφης για σπορεία
- εμπλουτισμένα υποστρώματα ξανθιάς τύρφης για μεταφυτεύσεις σε διάφορα διαμετρήματα γλάστρας
- εμπλουτισμένα υποστρώματα ξανθιάς τύρφης μεγαλύτερης αποσύνθεσης με ή χωρίς προσθήκη αργίλου
- ειδικά υποστρώματα , εμπλουτισμένα, για ριζωτήρια και σπορεία